Cmentarz żydowski w Zgierzu założono w 1826 roku przy obecnej ul. Barona. Podczas II wojny światowej nekropolia została zniszczona. Danuta Dombrowski I Abraham Wein w Księdze Pamięci Zgierza tak opisali dewastację:
"Sprofanowano również cmentarz. Ludność polska odegrała w tym niemałą rolę. Pewnego sobotniego poranka Polacy sforsowali wysoki drewniany płot cmentarny i zaczęli kraść płyty nagrobne. Jeden z Żydów wraz z Berlem Helmanem, grabarzem, pobiegł do magistratu żądając interwencji. Powiedziano im, że policja zareaguje, lecz w rzeczywistości nie zrobiono nic. Kilka godzin po tym wydarzeniu przyszło dwóch policjantów, lecz wtedy nie było już śladu po ogrodzeniu. Nieco później, po wypędzeniu Żydów, usunięto wszystkie nagrobki i połamano baldachim nad grobami rabinów. Wybrukowano nimi ulice i wyrwano bardzo stare sosny, zużyte później jako drewno budowlane. Wreszcie Niemcy zaorali zgierski cmentarz i przysypali ziemią". |
W 1992 roku cmentarz został uporządkowany i ogrodzony. Prace wykonano dzięki inicjatywie potomka zgierskich Żydów, Jakuba Milgroma z Kanady. Pozostaje mieć nadzieję, że w przyszłości na teren nekropolii uda się przenieść macewy, odnalezione przez miejscowych społeczników na terenie miasta.
Tekst: K. Bielawski
Zdjęcia zamieszczono dzięki uprzejmości Joanny i Kornelii Chmieleckich z serwisu Altacarya
Osobom zainteresowanym historią zgierskich Żydów polecamy lekturę "Księgi Pamięci Zgierza", przetłumaczonej na język polski przez M. Gruszecką.
Niekompletny spis osób pochowanych na cmentarzu żydowskim w Zgierzu znajdziesz tutaj:
|
Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję. |