Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
ZELÓW

Cmentarz żydowski w Zelowie jest oddalony około 1 km na północ od centrum miejscowości, znajduje się pomiędzy ul. Leśną i polną drogą stanowiącą przedłużenie ul. Wysockiego, w pobliżu cmentarza katolickiego.

Cmentarz powstał około 1878 roku. Wiadomo, że na początku XX w. jego teren był ogrodzony drewnianym płotem, brama znajdowała się od strony ul. Leśnej.

Podczas drugiej wojny światowej rozpoczął się proces dewastacji obiektu, kontynuowany w kolejnych dekadach. Część nagrobków na rozkaz niemieckich władz okupacyjnych wykorzystano do utwardzenia m.in. placu przed siedzibą Gestapo. Cmentarz był też niszczony przez miejscową ludność. Od 1965 r. Zelowskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego Fanar wykorzystywały cmentarz jako kopalnię piasku

Obiekt uległ daleko posuniętej destrukcji. W wyniku zniszczeń większość jego terenu stanowi wyrobisko po kopalni piasku, niewielki fragment jest porośnięty samosiewami. Brak nagrobków, ogrodzenia, współczesnych form upamiętnienia. Granice cmentarza są nieczytelne. Obiekt jest wpisany do gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków, nie posiada wpisu w rejestrze zabytków nieruchomych województwa łódzkiego. Działka stanowi własność prywatną.

Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
Michalska A., Zelów, [w:] Województwo łódzkie. Cmentarze żydowskie. Weryfikacja zasobu wykonana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, red. M. Rymkiewicz, I. Kosyl, [kps] Warszawa 2018.
Orżyński J., Karta cmentarza nr 7262, [bmw] 1993.
Papuga S., Gramsz A., Zelów, wspólnota nacji, wyznań, kultur, Łódź 2003
.

Cmentarz żydowski w Zelowie
foto: Ewa Pirucka-Paul
Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.
Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas