Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
WROCŁAW - PSIE POLE (niem. Hundsfeld)

Cmentarz żydowski w Psim Polu (miejscowości przyłączonej w 1928 r. do Wrocławia) został założony w 1811 r. w narożniku obecnej ulicy Sycowskiej, dawnych Gross-Wartenberger Strasse i Glockschuetzer Weg.

Cmentarz zajmował działkę na planie zbliżonym do kwadratu, był ogrodzony murem, na jego terenie rosły pojedyncze drzewa. W 1923 r. znajdowały się na nim 22 nagrobki. Od strony północno-zachodniej do cmentarza przylegał zachowany do dziś budynek domu starców. Na początku XX w., w związku z migracją Żydów z Psiego Pola do Wrocławia, cmentarz został zamknięty i przekazany wrocławskiej gminie żydowskiej, która w kolejnych latach zabezpieczała w swoim budżecie fundusze na opiekę nad grobami.

Plan Psiego Pola z zaznaczeniem cmentarza żydowskiego. Źródło: Plan von Breslau, 100/II, Breslau 1931.
Plan Psiego Pola z zaznaczeniem cmentarza żydowskiego. Źródło: Plan von Breslau, 100/II, Breslau 1931.

W 1939 r. cmentarz przejęło Zrzeszenie Żydów w Niemczech (niem. Reichsvereinigung der Juden in Deutschland) - stowarzyszenie prawa cywilnego utworzone na polecenie nazistowskich władz, do którego przynależność pozostałych w Niemczech Żydów była przymusowa. Policja Bezpieczeństwa zmusiła ZŻwN do wystawienia cmentarza na sprzedaż. 9 grudnia 1942 r. obiekt zakupiła fundacja "Constantin von Schweinichen-Stiftung Breslau-Hundsfeld". Nowy właściciel został wpisany do księgi wieczystej 23 września 1943 r. W latach PRL na cmentarzu zbudowano blok mieszkalny przy ul. Sycowskiej 3.


Wszelkie naziemne ślady cmentarza uległy zatarciu, jego granice są nieczytelne. Brak jakiejkolwiek formy upamiętnienia. Cmentarz nie jest wpisany do gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz do rejestru zabytków nieruchomych województwa dolnośląskiego.


Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
Bojanowski M., Żydowskie Psie Pole, "Magazyn Żydowski Chidusz" 2021, nr 79.
Burak M., Okólska H., Cmentarze dawnego Wrocławia, Wrocław 2007.
Gajewski G., Wrocław, [w:] Województwo dolnośląskie. Cmentarze żydowskie. Weryfikacja zasobu wykonana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, red. M. Rymkiewicz, I. Kosyl, [kps] Warszawa 2018.
Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.
Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas