Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
TUCHÓW

Cmentarz żydowski w Tuchowie znajduje się na zboczu wzniesienia pomiędzy ul. Jana III Sobieskiego i linią kolejową, około 50 m na północny zachód od posesji nr 71.

Data założenia cmentarza nie jest znana, powstał przypuszczalnie w drugiej połowie XIX wieku. Podczas pierwszej wojny światowej w jego obrębie Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie założył cmentarz wojenny nr 162, na którym pochowano trzech żołnierzy armii austro-węgierskiej i jednego żołnierza armii rosyjskiej.

W latach drugiej wojny światowej cmentarz stał się miejscem pochówku ofiar Zagłady. Pochowano na nim m.in. 12 Żydów rozstrzelanych we wrześniu 1939 r., 6 osób zabitych w maju 1942 r., 26 osób rozstrzelanych przy ul. Ogrodowej w grudniu 1942 roku.

Obiekt uległ daleko posuniętej dewastacji. W listopadzie 1946 r. Powiatowy Komitet Żydowski w Tarnowie w liście do Centralnego Komitetu Żydowskiego informował: "W Tuchowie pomniki usunięte z cmentarza są rozrzucone przed cmentarzem". W tym czasie dom przegrzebowy był użytkowany przez polskich mieszkańców. W opracowanej w 1988 r. Karcie cmentarza zanotowano: "Cmentarz nie istnieje. Obecnie znajduje się tu młody sad owocowy, kilka sosen i świerków. Teren jest własnością prywatną. Stoi tu willa, założono sad i szklarnię. Właściciel nie godzi się na penetrację i fotografowanie terenu". W tym czasie na cmentarzu znajdował się były dom grabarza - drewniany, zbudowany na planie prostokąta, kryty dachem dwuspadowym.

W 2019 r. Stowarzyszenie Tradycyjny Oddział C. i K. Regimentu Artylerii Fortecznej Numer 2 barona Edwarda von Beschi - Twierdza Kraków ufundowało i ustawiło tablicę upamiętniającą cmentarz wojenny.

W wyniku zniszczeń cmentarz jest nieogrodzony, jego granice są nieczytelne. Część działki jest wykorzystywana jako pole uprawne. W obrębie cmentarza zachowały się pojedyncze destrukty macew z piaskowca.

Cmentarz stanowi własność prywatną. Obiekt jest wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków, nie figuruje w rejestrze zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.

Częściowy spis pochowanych na cmentarzu żydowskim w Tuchowie
Imię Nazwisko Rok śmierci Informacje dodatkowe
Josef
Gluck
Ogniomistrz armii Austro-Węgier
Izrael
Ascker [?]
1939
Ofiara egzekucji
Markus
Ascker [?]
1939
Ofiara egzekucji
Leib
Tenzer
1939
Ofiara egzekucji
Mozes
Tenzer
1939
Ofiara egzekucji
Pinkas
Tenzer
1939
Ofiara egzekucji
[...]
Tuchman
1939
Ofiara egzekucji
Pinkas
Presser
1942
Ofiara egzekucji
Josef
Kartegener
1942
Ofiara egzekucji
Helena
Holzer
1942
Ofiara egzekucji
Szyja
Holzer
1942
Ofiara egzekucji
[...]
Grunwald
1942
Ofiara egzekucji
[...]
Leder
1942
Ofiara egzekucji
[...]
Leder
1942
Ofiara egzekucji
[...]
Leder
1942
Ofiara egzekucji
Gustaw
Reich
1942
Ofiara egzekucji
Sabina
Reich
1942
Ofiara egzekucji
Roman
Reich
1942
Ofiara egzekucji
Lippe
Weiss
1942
Ofiara egzekucji

Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
AŻIH, Centralny Komitet Żydów w Polsce, sygn. 303/XVI/150, Kraków WKŻ. Akta organizacyjne.
Lisińska H., Wrzeszcz K., Karta cmentarza nr 9218, [bmw] 1988.
Machynia M., Tuchów [w:] Województwo małopolskie. Cmentarze żydowskie. Weryfikacja zasobu wykonana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, red. M. Rymkiewicz, I. Kosyl, [kps] Warszawa 2018.
Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego
na ziemiach polskich w latach 1939-1945: województwo tarnowskie
, Warszawa 1984.

Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.
Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas