Cmentarz żydowski w Trzcielu znajduje się około 1 km na północ od centrum miejscowości, na zalesionym wzniesieniu pomiędzy drogą do Jabłonki a Jeziorem Żydowskim. Nekropolia zajmuje działkę w kształcie zbliżonym do trójkąta, o powierzchni około 0,65 ha. Data założenia cmentarza nie jest znana. Pierwsza wzmianka o jego istnieniu pochodzi z 1745 r.

Obiekt uległ dewastacji. Do dziś w jego obrębie przetrwało około 160 macew w różnym stanie zachowania, z których najstarszy upamiętnia Jehudę Lejba, zmarłego w 1759 r. Zachowane macewy pochodzą z grobów m. in.: Itziga Cohna, Miriam Segal, Emmy Zuker, Cecilie Bein, Flory Friedlander, Hirscha Lippmanna, Maxa Goldsteina, Hirscha Berra, Moritza Wolffa, Sary Cohn Krause, Mosesa Raphaela, Wolfa Arona Berra, Arona Boasa, Joela Wolfa Brina, Louisa Grafenhagena, Wolfa Krause, Wolfa Weicha, Jochewed Boas, Rieke Schwerin. W 1995 r. na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków przeprowadzono inwentaryzację 58 macew. W ramach prac wykonano szczegółową dokumentację fotograficzną oraz przetłumaczono treść inskrypcji na język polski.

W ciągu ostatnich lat cmentarz był porządkowany między innymi przez uczniów 2 Liceum Ogólnokształcącego w Gorzowie Wlkp., członków Polskiej Unii Studentów Żydowskich oraz młodzież z Niemieckiej Akcji "Pokuta".

6 sierpnia 2014 r. na cmentarzu odsłonięto kamienną tablicę pamiątkową, ufundowaną przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Partnerem i pomysłodawcą upamiętnienia był Marcin Natan Dudek-Lewin. Teren cmentarza jest nieogrodzony.

tekst: K. Bielawski
zdjęcia: Tomasz Nowak & Marcin Dudek-Lewin
Kliknij tu, by obejrzeć krótki film nakręcony na tym cmentarzu

Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe jest wyłączniepo uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.