Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
SZTABIN

Cmentarz żydowski w Sztabinie jest oddalony około 700 m na północny zachód od centrum miejscowości, znajduje się po zachodniej stronie ul. Augustowskiej. Według informacji otrzymanej z Urzędu Gminy w Sztabinie, cmentarz przypuszczalnie był położony w obrębie współczesnych działek geodezyjnych nr 142/7, 142/8 i 144/20.

Data założenia cmentarza nie jest znana - prawdopodobnie powstał na przełomie XVIII i XIX w. Na podstawie datowania zachowanego nagrobka można stwierdzić, że cmentarz istniał na pewno w 1802 roku.

Obiekt uległ daleko posuniętej destrukcji. W latach PRL na jego części zbudowano blok mieszkalny. Pozostały teren porasta las. Brak ogrodzenia. Granice są nieczytelne, częściowo prawdopodobnie wyznaczone obwałowaniem. W 2014 r. na cmentarzu znajdował się betonowy blok, prawdopodobnie tumba stabilizująca stelę. Brak jakiejkolwiek formy upamiętnienia.

W Izbie Regionalnej Ziemi Sztabińskiej im. Romana Gębicza w Sztabinie zabezpieczono nagrobki pochodzące z tego cmentarza: wykonaną z polnego kamienia granitowego stelę Mosze syna Szemaja, zmarłego 2 czerwca 1802 r.; wykonaną z żeliwa stelę Jehudy syna Mordechaja (bez zachowanej podstawy z datą śmierci); oraz stelę wykonaną z polnego kamienia granitowego (inskrypcja nieodczytana).

Działki wydzielone z cmentarza stanowią własność prywatną. Obiekt nie jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa podlaskiego.

Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
AGAD, Centralne Władze Wyznaniowe Królestwa Polskiego, sygn. 190/1854, Akta tyczące się gminy żydowskiej
w Sztabinie w guberni augustowskiej.
Górska I., Sztabin, [w:] Województwo podlaskie. Cmentarze żydowskie. Weryfikacja zasobu wykonana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, red. M. Rymkiewicz, I. Kosyl, [kps] Warszawa 2018.
Korespondencja z Urzędem Gminy w Sztabinie, w posiadaniu autora.

Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.
Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas