Gmina żydowska w Szreńsku posiadała dwa miejsca pochówku. Nie znamy daty założenia najstarszego cmentarza - z całą pewnością istniał już w XVIII wieku. W 1775 r. w uprzednio cytowanych dokumentach diecezji płockiej poczyniono zapis, iż "Żydzi mają w przerzeczonym miasteczku Szreńsku swoją bóżnicę drewnianą, z dawnych lat postawioną i cmentarz swój, na dwie staje od miasteczka, za strugą Mławką nazwaną, odległy". Nekropolia ta uległa zniszczeniu. W 1988 roku na terenie cmentarza pracownicy Żydowskiego Instytutu Historycznego odnaleźli pojedynczy nagrobek. Była to wykonana z głazu narzutowego macewa, upamiętniająca zmarłego w 1863 r. (22 tamuz 5623 r. według kalendarza żydowskiego) mężczyznę o imieniu Cwi syn Menachema ha-Levi. Kliknij tu, by zobaczyć zdjęcie tego nagrobka. Niestety, podczas wizyty w tym miejscu w kwietniu 2009 r., nie udało się nam odszukać jakichkolwiek pomników nagrobnych.
Nowy cmentarz żydowski w Szreńsku powstał zapewne w początkach XX wieku około dwóch kilometrów od miasta, na południe od drogi prowadzącej do Mławy, na skraju lasu. Przyczyną jego założenia mogło być całkowite wykorzystanie terenu starej nekropolii. W wyniku zniszczeń w tym miejscu nie ma już nagrobków, grunt cmentarny jest wykorzystywany jako pole uprawne.
Na początku październiku 2013 r. podczas prac ziemnych przy ul. Podzamcze odkryto kilkadziesiąt fragmentów macew, wykorzystanych do budowy chodnika. Na prośbę Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie władze Szreńska przeniosą odnalezione nagrobki na miejscowy cmentarz żydowski (kliknij tu, by obejrzeć wywiad z
Wójtem Gminy Szreńsk
Markiem Nitczyńskim).
tekst: K. Bielawski
zdjęcia: Sławomir Topolewski
Księgę Pamięci Szreńska znajdziesz tutaj:
|