Cmentarz żydowski w Świdwinie jest położony około 2,10 km na południowy zachód od centrum miasta, na wzniesieniu zwanym Żydowskim Wzgórzem, około 40 m na północny zachód od ul. Dobra Rycerskie, w obrębie działki geodezyjnej nr 321601_1.0016.3 o powierzchni około 0,41 ha.
Data założenia nie jest znana. Według różnych źródeł, cmentarz powstał w drugiej połowie XIX wieku.
Obiekt uległ daleko posuniętej destrukcji. W ostatnich dekadach do zniszczeń nagrobków doszło m.in. w 2003, 2006 i 2007 r. W obrębie cmentarza znajduje się nie mniej niż kilkadziesiąt nagrobków (głównie stel i obelisków) w różnym stanie zachowania. Teren porasta las liściasty (lipy drobnolistne, jesiony wyniosłe, dęby szypułkowe). Granice są czytelne dzięki reliktom kamiennego muru, widoczny jest także układ kwater i alejek.
Od 2001 r. na cmentarzu wykonywane są prace porządkowe, prowadzone m.in. przez pastora Adama Ciućkę, Zbigniewa Czajkowskiego, członków Kościoła Zielonoświątkowego ze Świdwina i Hameln. 25 września 2001 r. odbyło się uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej. W ceremonii wzięli udział między innymi: rabin Michael Schudrich, ks. Michał Czajkowski, biskup diecezji pilskiej Kościoła Zielonoświątkowego Dawid Kulinicz, burmistrz Andrzej Rauflajsz oraz Żydzi mieszkający przed wojną w Świdwinie - Gisela Miessner i Heinz Wandelt.
Właścicielem cmentarza jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków województwa zachodniopomorskiego (nr 1216 z 05.12.1989 r.). Informację o bieżących pracach porządkowych można znaleźć na stronie Zabytkowy Cmentarz Żydowski w Świdwinie. tekst: K. Bielawski
zdjęcia: Jacques Lahitte |