Cmentarz żydowski w Rybotyczach jest oddalony około 800 m na południowy wschód od centrum miejscowości, znajduje się na wzniesieniu po wschodniej stronie drogi nr 2078 i zajmuje działkę na nieregularnym planie.
Data założenia cmentarza nie jest znana - powstał nie później niż pod koniec XVIII w., co potwierdza oznaczenie na mapie z 1793 roku.
Przypuszczalnie podczas drugiej wojny światowej rozpoczęła się dewastacja obiektu. Proces niszczenia był kontynuowany w kolejnych latach. Rozebrano ogrodzenie oraz dom przedpogrzebowy. Cmentarz był zaśmiecany i wykorzystywany jako pastwisko. Działka stała się własnością Nadleśnictwa Bircza.
8 grudnia 1961 r. Minister Gospodarki Komunalnej - w następstwie uchwały Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Rybotyczach z 9 lipca 1957 r. - podpisał zarządzenie o zamknięciu cmentarza. W dołączonej dokumentacji podano, że cmentarz zajmuje powierzchnię 0,80 ha, a ostatni pochówek odbył się w 1942 roku.
W 2006 r. z inicjatywy Mojżesza Rubinfelda na cmentarzu rozpoczęto prace restauracyjne. Teren został uporządkowany, część działki otoczono ogrodzeniem z żerdzi. Przy wejściu ustawiono pomnik z z napisami : "Dla uczczenia pamięci pomordowanych Żydów miasteczka Rybotycze, którzy zginęli śmiercią męczeńską z rąk hitlerowskich oprawców w latach 1939-1945. Rodziny: Rachel Salik, Harold Schwartz, Mojżesz Rab-Rubinfeld" . Oznakowana została droga dojazdowa. Prace sfinansowali Mojżesz Rubinfeld oraz Rachel Salik-Gans z Paryża. Nadleśnictwo Bircza wykonało na swój koszt nowe ogrodzenie cmentarza. W działania na rzecz uporządkowania i zabezpieczenia cmentarza zaangażowali się m.in. uczniowie Zespołu Szkół Ekologicznych i Agrobiznesu im. W. Szafera w Przemyślu pod opieką Haliny Sekuły, Harold Schwartz-Rab, Ari Taub, Eugeniusz Bakalus i Zdzisław Kulawiec. W 2012 r. wolontariusze ze Stowarzyszenia Magurycz przeprowadzili konserwację ponad 50 macew.
W wyniku zniszczeń w obrębie cmentarza przetrwało około 200 stel z piaskowca i wapienia w różnym stanie zachowania. Cmentarz jest wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków, nie posiada wpisu w rejestrze zabytków nieruchomych województwa podkarpackiego. Właścicielem obiektu jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.
Tekst: Krzysztof Bielawski
Dane osobowe odczytane z zachowanych macew. Oprac. Krzysztof Bielawski, Jackie Schwarz |
Imię hebrajskie |
Imię ojca |
Nazwisko |
Data śmierci |
Informacje dodatkowe |
Hebrew name |
Father's name |
Surname |
Date of death |
Additional information |
Szejndel |
Menachem Dawid |
|
24.01 - 22.02.1917 |
|
Jamit (?) |
Awraham Jaakow |
|
23.10.1914 |
Ojciec kohen |
Miriam Szosza |
Awraham Mosze |
|
03.09.1930 |
|
|
|
|
24.09.1900 - 13.09.1901 |
|
Rachel |
Josef |
|
19.02.1889 [?] |
Ojciec kohen |
|
|
|
|
Inskrypcja nieczytelna |
Chaja Ester |
Awraham Icchak |
|
03.07.1912 |
|
Etel |
Icchak |
|
23.02.1887 |
|
Frymet |
Aharon Josef |
|
16.05.1935 |
|
Bejla |
Icchak |
|
22.03.1934 |
|
Sara |
Aharon |
|
19.01.1933 |
Ojciec kohen |
Guta |
Awraham |
|
20.11.1921 |
|
Bejla |
Awraham |
|
13.02.1928 |
|
Hena |
Cwi Jehuda |
|
25.02.1924 |
|
Chaja [?] Sara |
Dow |
|
11.12.1935 |
|
|
|
|
|
Inskrypcja nieczytelna |
Rywka |
|
|
|
|
Sara |
Menachem Mendel |
|
23.08.1862 |
|
Rachel |
|
|
|
|
Basza Peril |
Cwi |
|
02.12.1924 |
|
Chaja |
Jehoszua |
|
02.01.1915 |
|
|
|
|
|
Zm. [...] cheszwan [...] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kobieta, zmarła 2 tamuz [...] |
Sara |
Beniamin |
|
18.01.1917 |
|
Toba Gołda |
Jechiel Alter |
|
|
|
Rywka |
Jaakow |
|
17.05.1914 |
|
Miriam |
Aleksander Zusze |
|
08.02.1915 |
|
Bejla |
Dow Ber |
|
|
|
Sara [?] |
Chaim |
|
16.03.1912 |
|
Sara Gitel |
Cwi |
L[...]am |
03.03. - 31.03. 1919 |
|
Ejdel |
Cwi |
|
29.10.1920 |
|
|
|
|
|
|
Chana |
Cwi Meir |
|
05.02.1922 |
|
Etel |
Jaakow |
|
02.10.1916 |
|
Cywia Tojwa |
Menachem Dawid |
|
17.04.1929 |
|
Rejzel |
Chaim Dawid |
|
31.01.1937 |
|
Ester Rojza |
|
|
|
|
Fejga |
Awraham |
|
|
|
Machla |
Szimon |
|
17.11.1900 |
|
Recha |
Josef Mordechaj |
Rota |
10.11.1914 |
Z Ustrzyk |
|
|
|
|
Inskrypcja nieczytelna |
Frymet (?) Bina |
Mosze Eliezer |
|
08.05. 1931 |
|
Chana Pina |
Mosze Dow |
|
1886-1887 |
Zmarła w 5647 roku |
|
|
|
|
Inskrypcja nieczytelna |
|
|
|
|
Inskrypcja nieczytelna |
Sara Malka |
Jechiel Icchak |
|
06.11.1936 [?] |
|
|
|
|
|
Inskrypcja nieczytelna |
|
Jehoszua |
|
|
|
Szprynca |
Josef |
|
20.02.1938 |
|
Miriam |
Pinchas |
|
25.02.1936 |
|
Lea |
Aharon |
|
17.03.1921 |
|
Sara |
Meir Cwi |
|
|
Zmarła 20 cheszwan 569[...] |
Tojba |
Izrael |
|
1930-1931 |
Zmarła w 5691 roku |
Szmuel Mosze |
Azriel |
|
22.01.1932 |
|
Sara |
Icchak |
Stummer |
04.07.1932 |
|
Nisan |
|
Stummer |
|
|
Rywka |
Awraham |
Stammer |
23.12.1915 |
|
Matil |
Arie Izrael |
|
22.04.1909 |
Odczyt daty niepewny |
Hinda |
Beniamin |
|
02.01.1903 |
|
Mosze Jehuda |
Jaakow |
|
23.04.1881 |
Lewita |
Jechiel [?] Michel |
Awraham |
|
11.03.1881 [?] |
|
Awraham Mosze |
Meir [?] |
|
|
|
Nisen |
Naftali |
|
02.09 - 30.09.1932 |
|
|
|
|
|
|
Izrael Cwi |
Chaim |
|
13.05.1938 |
|
Nachman Dow |
Izrael |
|
27.04.1862 |
|
Cwi |
|
|
23.09.1922 - 10.09.1923 |
|
Cwi Jehuda |
Joel |
|
03.12.1911 |
|
Efraim |
Jehuda Zeew |
Egert [?] |
06.08.1934 |
|
Szmuel |
Awraham |
|
05.04.1921 |
Kohen |
Gerszon |
Jaakow |
|
07.10.1937 |
|
Jechiel Icchak |
Szlomo Meir |
|
07.02.1914 |
|
Naftali |
Zeew |
|
27.09.1920 |
Lewita |
Josef |
Beniamin |
|
22.02.1919 |
|
Aharon Cwi |
Mosze Dow |
|
23.05.1920 |
|
|
|
|
|
Kohen |
Szmuel |
Menachem |
Lustig |
17.06.1937 |
Z Gruszowej (?) |
Jaakow |
Meir Chaim |
Weitzner |
31.01.1940 |
|
Meir Chaim |
|
Weitzner |
|
|
|
Awraham Jaakow |
|
06.01.1938 |
|
Mordechaj |
Dawid |
|
03.04.1926 |
Kohen |
Naftali |
Josef Eliezer |
|
30.03.1926 |
|
Naftali Hercel |
Jehuda Zeew |
|
10.06.1905 |
Lewita |
Izrael |
Baruch |
|
|
|
Chaim Todros |
Szmuel |
|
20.01.1914 |
Z Grabowca |
Chaim Jaakow |
Mordechaj |
|
05.03.1908 |
|
|
|
|
|
Inskrypcja nieczytelna |
Jaakow Icchak |
Menachem Mendel |
|
10.04.1936 |
|
Josef |
Nachman |
Bachman |
16.02.1934 |
|
Eli Cwi |
Dow |
|
23.03.1937 |
|
Szmuel Beniamin |
Jechuel [?] Zeew |
|
04.02.1934 |
|
Rafael |
Szmuel |
Stummer |
11.01.1939 |
|
Josef |
Naftali |
|
23.03.1933 |
Lewita |
Efraim |
Josef |
|
|
|
Awraham Mosze |
Josef Jehuda |
|
13.07.1926 |
|
Szaul |
Josef |
Kamlet |
04.01.1928 |
Lewita |
|
|
|
10.12.1919 |
Kobieta |
Meir |
Chaim Todros |
Polland |
22.08.1917 |
|
Rywa |
Szlomo |
|
03.04.1914 |
|
|
|
|
|
Zm. w 5672 lub 5673 roku |
|
|
|
|
|
Mordechaj |
Josef Aszer |
Berger |
07.06.1915 |
|
Aszer |
Rafael |
Merzel [?] |
28.01.1912 |
|
Szloma Zalman |
Izrael |
|
01.03.1937 |
|
Cwi |
Awraham |
|
01.04.1927 |
|
Mosze Jehuda |
|
|
17.12.1926 |
Nazwisko w dolnej części nagrobka, niewidoczne na zdjęciu |
Symcha Dow |
Jaakow Jehuda |
|
13.02.1935 |
|
Szymon Jehuda |
Jaakow Jehoszua |
|
26.09.1914 |
|
nieczytelna |
|
|
|
|
Izrael |
Szalom |
|
12.10.1914 |
|
Aleksander Zisze |
Josef |
|
24.02.1931 |
|
Baruch Szloma |
Jaakow Jehoszua |
|
31.03.1890 |
|
Hirsz |
Szymszon |
|
12.11.1892 |
|
Rywka Liba |
Cwi Zeew |
Wendlinger |
23.06.1934 |
|
Ester |
Beniamin Zeew |
|
29.09.1937 |
Ojciec kohen |
Rachel |
Josef Arie |
|
1931-1932 |
Zmarła w 5692 roku |
|
Szmuel Josef |
|
|
|