Cmentarz żydowski w Piwnicznej-Zdroju jest oddalony około 300 m na południowy wschód od Rynku, znajduje się między rzeką Poprad a linią kolejową, w sąsiedztwie boiska przy ul. Kazimierza Wielkiego.

Data założenia nieznana, cmentarz powstał przypuszczalnie w XIX w. W okresie międzywojennym z fundacji przewodniczącego miejscowej gminy żydowskiej Leona Abloesera "zbudowano na cmentarzu żydowskim trupiarnię", czyli dom przedpogrzebowy.

Obiekt uległ daleko posuniętej dewastacji. 4 listopada 1964 r. Minister Gospodarki Komunalnej podpisał zarządzenie o zamknięciu cmentarza. W dołączonej dokumentacji podano, że ostatni pochówek odbył się w 1942 r., cmentarz zajmuje parcelę nr 115 o powierzchni 0,05 ha. W kolejnych dekadach cmentarz był użytkowany jako pastwisko i plaża. W karcie ewidencyjnej cmentarza z 1987 r. w rubryce "Stan zachowania" wpisano: "Jako cmentarz nie istnieje, łąka z kilkunastoma macebami", jako istniejące zagrożenie wskazano "całkowite zniszczenie".

W wyniku destrukcji w obrębie cmentarza zachowało się kilkanaście stel z piaskowca oraz relikty kamiennego muru. Teren otacza współczesne ogrodzenie z żerdzi.

Właścicielem cmentarza jest Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie. Obiekt jest wpisany do gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków, nie posiada wpisu w rejestrze zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.

Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
AAN, Ministerstwo Gospodarki Komunalnej, sygn. 9/35, Decyzje o zamknięciu i przeznaczeniu ich na inny cel
w województwie krakowskim.
Almanach gmin żydowskich w Polsce, red. J. Zineman, Warszawa 1939.
Machynia M., Piwniczna-Zdrój, [w:] Województwo małopolskie. Cmentarze żydowskie. Weryfikacja zasobu wykonana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, red. M. Rymkiewicz, I. Kosyl, [kps] Warszawa 2018.
Śmierciak S., Zapomniany cmentarz, "Gazeta Krakowska" z 19.07.1990.
Wrzeszcz K., Karta cmentarza nr 8819, [bmw] 1987.
Zdjęcia: Jan Baranowski