Cmentarz żydowski w Legionowie powstał prawdopodobnie pod koniec 1940 r., po utworzeniu getta w Ludwisinie. Wcześniej Żydzi z Legionowa i Jabłonny chowali swoich zmarłych w Nowym Dworze Mazowieckim. Cmentarz założono przy granicy getta, na należącej do Aleksandra Wieczorka parceli nr 9, u zbiegu obecnych ul. Parkowej i ul. Kozietulskiego.

Jest to jeden z kilku - obok Augustowa, Białegostoku i Kielc - tzw. cmentarzy gettowych, czyli założonych na terenie getta w związku z odcięciem zamkniętej w nim ludności od dotychczas używanego miejsca pochówku.

Na cmentarzu chowano osoby zmarłe i zabite w getcie. Uszer Sziper w złożonej po wojnie relacji wspominał: "Cmentarz stawał się coraz bardziej ciasny z godziny na godzinę". Dokonywano na nim egzekucji, m.in. po akcji eksterminacyjnej Niemcy rozstrzelali kupca o nazwisku Wełna. Wiadomo, że groby oznaczano nagrobkami z betonu.

Po wojnie cmentarz został zdewastowany przez niektórych mieszkańców Legionowa. Nagrobki wykorzystano do prac budowlanych, m.in. jako wypełnienie fundamentów domów oraz do utwardzania ścieżek na działkach przy ul. Mieszka I. Jeszcze w latach 70. na cmentarzu widoczne były ślady rozkopywania grobów. Obecnie cmentarz znajduje się w obrębie prywatnej posesji, nie jest oznakowany i upamiętniony.

Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
J. E. Szczepański, Ludność żydowska w Legionowie i jej Zagłada, Legionowo 2017, ss. 33, 53, 88.
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, Relacje. Zeznania ocalałych , sygn. 301/4499,
Relacja U. Szipera, 26.09.1945, k. 1-4.
Stary cmentarz [online] http://forum.gazeta.pl/forum/w,93,25111509,25111509,Stary_cmentarz_.html
[dostęp: 03.12.2018].

Poszukujemy wszelkich informacji o cmentarzu żydowskim w Legionowie,
m.in. o jego wyglądzie oraz procesie dewastacji.