Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
LĄDEK-ZDRÓJ (niem. Landeck, Bad Landeck)

Cmentarz żydowski w Lądku-Zdroju jest oddalony około 500 m na południe od Rynku, znajduje się przy ul. Śnieżnej, na działce geodezyjnej nr 315. Od północy graniczy z dawnym cmentarzem ewangelickim, obecnie używanym jako katolicki. Data założenia pozostaje nieznana, cmentarz powstał prawdopodobnie na początku lat 20. XX wieku.

Cmentarz żydowski w Lądku-Zdroju na planie z 1926 r., Plan von Stadt u. Bad Landeck i. Schles.

Cmentarz żydowski na planie z 1926 roku
(Plan von Stadt u. Bad Landeck i. Schles., ze zbiorów Biblioteki Cyfrowej Uniwersytetu Wrocławskiego)

W 1939 r. cmentarz, jako składnik majątku miejscowej gminy żydowskiej, przejęło Zrzeszenie Żydów w Niemczech, a po rozwiązaniu ZŻwN w 1943 r., teren został zajęty przez gestapo. W ramach trwającej w Niemczech akcji sprzedaży cmentarzy dawnych gmin żydowskich, 26 kwietnia 1944 r. obiekt zakupiło miasto, płacąc 10 fenigów za 1 m kw.

14 kwietnia 1959 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Lądku-Zdroju przyjęło uchwałę nr 6/9/59 o zamknięciu dwóch cmentarzy: żydowskiego (położonego na działce nr 614/1 o powierzchni 0,25 ha) oraz żołnierzy niemieckich (w uchwale określonego jako cmentarza NSDAP). Ostatecznie decyzję w tej sprawie 7 maja 1962 r. podpisał Minister Gospodarki Komunalnej.

Spis osób pochowanych na cmentarzu żydowskim w Lądku-Zdroju do 1936 roku
Oprac. Krystian Takuridis, Lądeckie Towarzystwo Historyczno-Eksploracyjne

Imię
Nazwisko
Data urodzenia
Data śmierci
Given name
Surname
Date of birth
Date of death
Eduard
Leipziger
16.05.1844
04.05.1930
Rosalia
Leipziger
24.12.1844
16.11.1929
Franz Wolfgang
Lachmann
17.03.1911
09.09.1925
Eduard
Schirokauer
15.07.1875
04.06.1923
Nathan
Friedländer
02.02.1860
21.06.1922
Gottlieb
Mokrauer
27.09.1845
08.08.1924
Rosamunde
Mokrauer
02.09.1853
15.05.1925
Lina
Kassel
08.11.1853
06.01.1931
Bernhard
Juliusberger
28.04.1847
23.01.1934
Friederike
Juliusberger
05.05.1847
26.02.1935

Cmentarz uległ daleko posuniętej dewastacji. W latach 90. na jego terenie znajdowały się kurnik i gołębnik. Obecnie w obrębie cmentarza zachowały się pojedyncze obmurowania nagrobków oraz relikty kamiennego muru z filarami bramy. Obiekt nie jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków oraz rejestru zabytków nieruchomych województwa dolnośląskiego.

W 2020 r. Lądeckie Towarzystwo Historyczno-Eksploracyjne podjęło starania na rzecz uporządkowania i upamiętnienia cmentarza.

Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
AAN, Ministerstwo Gospodarki Komunalnej, sygn. 885/9/57, Decyzje o zamknięciu cmentarzy i przeznaczeniu ich na inny cel w województwie wrocławskim, k. 22-24.
Grajewski G., Ankieta weryfikacyjna cmentarza żydowskiego, kps w zbiorach Narodowego Instytutu
Dziedzictwa, [b.m.w.] 2018.
Kontek T., Zapomniany cmentarz i niechciane dziedzictwo, "PrzyLądek Historii", numer specjalny, 2020.
Połomski F., Zawłaszczenie i sprzedaż cmentarzy żydowskich w latach II wojny światowej na Śląsku. Ze studiów nad prawem własności w III Rzeszy, [w:] Studia nad faszyzmem i zbrodniami hitlerowskimi,
t. XI, red. K. Jonca, Wrocław 1987, s. 315.

Cmentarz żydowski w Lądku-Zdroju
foto: Tomasz Kontek

Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.

Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas