W 1939 r. cmentarz, jako składnik majątku miejscowej gminy żydowskiej, przejęło Zrzeszenie Żydów w Niemczech, a po rozwiązaniu ZŻwN w 1943 r., teren został zajęty przez gestapo. W ramach trwającej w Niemczech akcji sprzedaży cmentarzy dawnych gmin żydowskich, 26 kwietnia 1944 r. obiekt zakupiło miasto, płacąc 10 fenigów za 1 m kw.
14 kwietnia 1959 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Lądku-Zdroju przyjęło uchwałę nr 6/9/59 o zamknięciu dwóch cmentarzy: żydowskiego (położonego na działce nr 614/1 o powierzchni 0,25 ha) oraz żołnierzy niemieckich (w uchwale określonego jako cmentarza NSDAP). Ostatecznie decyzję w tej sprawie 7 maja 1962 r. podpisał Minister Gospodarki Komunalnej.
Spis osób pochowanych na cmentarzu żydowskim w Lądku-Zdroju do 1936 roku
Oprac. Krystian Takuridis, Lądeckie Towarzystwo Historyczno-Eksploracyjne |
Imię |
Nazwisko |
Data urodzenia |
Data śmierci |
Given name |
Surname |
Date of birth |
Date of death |
Eduard |
Leipziger |
16.05.1844 |
04.05.1930 |
Rosalia |
Leipziger |
24.12.1844 |
16.11.1929 |
Franz Wolfgang |
Lachmann |
17.03.1911 |
09.09.1925 |
Eduard |
Schirokauer |
15.07.1875 |
04.06.1923 |
Nathan |
Friedländer |
02.02.1860 |
21.06.1922 |
Gottlieb |
Mokrauer |
27.09.1845 |
08.08.1924 |
Rosamunde |
Mokrauer |
02.09.1853 |
15.05.1925 |
Lina |
Kassel |
08.11.1853 |
06.01.1931 |
Bernhard |
Juliusberger |
28.04.1847 |
23.01.1934 |
Friederike |
Juliusberger |
05.05.1847 |
26.02.1935 |
Cmentarz uległ daleko posuniętej dewastacji. W latach 90. na jego terenie znajdowały się kurnik i gołębnik. Obecnie w obrębie cmentarza zachowały się pojedyncze obmurowania nagrobków oraz relikty kamiennego muru z filarami bramy. Obiekt nie jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków oraz rejestru zabytków nieruchomych województwa dolnośląskiego.
W 2020 r. Lądeckie Towarzystwo Historyczno-Eksploracyjne podjęło starania na rzecz uporządkowania i upamiętnienia cmentarza.
Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
AAN, Ministerstwo Gospodarki Komunalnej, sygn. 885/9/57, Decyzje o zamknięciu cmentarzy i przeznaczeniu ich na inny cel w województwie wrocławskim, k. 22-24.
Grajewski G., Ankieta weryfikacyjna cmentarza żydowskiego, kps w zbiorach Narodowego Instytutu
Dziedzictwa, [b.m.w.] 2018.
Kontek T., Zapomniany cmentarz i niechciane dziedzictwo, "PrzyLądek Historii", numer specjalny, 2020.
Połomski F., Zawłaszczenie i sprzedaż cmentarzy żydowskich w latach II wojny światowej na Śląsku. Ze studiów nad prawem własności w III Rzeszy, [w:] Studia nad faszyzmem i zbrodniami hitlerowskimi,
t. XI, red. K. Jonca, Wrocław 1987, s. 315.