Cmentarz żydowski w Krasnobrodzie znajduje się na wzniesieniu przy ul. Kościuszki, na działce o nieregularnym planie i powierzchni około 1,8 ha, wtórnie podzielonej na działki geodezyjne nr 1906/2, 1906/3, 1906/4, 1906/5.

Data założenia cmentarza nie jest znana. Powstał przypuszczalnie pod koniec XVII w. Z pewnością istniał na początku kolejnego stulecia, co potwierdzają zachowane nagrobki.

Powierzchnia cmentarza była powiększana. Zakupu przyległych działek dokonano m.in. w 1864 r. i 1903 r. W okresie międzywojennym teren był ogrodzony "parkanem".

Podczas drugiej wojny światowej na cmentarzu Niemcy dokonywali egzekucji Żydów, ofiary grzebano w miejscu kaźni. W tym czasie rozpoczął się proces dewastacji cmentarza. Po 1945 r. na cmentarz przenoszono ekshumowane zwłoki ofiar Zagłady, pogrzebane podczas wojny w okolicach Krasnobrodu.

9 marca 1964 r. Minister Gospodarki Komunalnej - w następstwie uchwały Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Krasnobrodzie z 11 stycznia 1962 r. - podpisał zarządzenie o zamknięciu cmentarza o powierzchni 0,76 ha.

Po 1945 r. teren został wtórnie podzielony na trzy działki geodezyjne. Cmentarz był dewastowany, m.in. przez rozkopywanie terenu i budowę parkingu.

Cmentarz jest porośnięty niepielęgnowaną roślinnością - lasem sosnowym z domieszką drzew liściastych i krzewów. Granice są częściowo czytelne dzięki reliktom wału ziemnego. W obrębie cmentarza zachowało się kilkadziesiąt destruktów nagrobków, głównie przyziemi wyłamanych stel. Najstarsza zidentyfikowana macewa jest datowana na 1713 r.

Cmentarz jest wpisany do gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków. Od 12 lipca 2017 r. właścicielem działki nr 1906/2 o powierzchni 1,2794 ha jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.

Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
AAN, Ministerstwo Gospodarki Komunalnej, sygn. 9/36, Decyzje o zamknięciu cmentarzy
i przeznaczeniu ich na inny cel w województwie lubelskim.
Sygowski P., Karta ewidencyjna obiektu nieruchomego niewpisanego do rejestru zabytków, Cmentarz żydowski. Krasnobród , [Lublin] 2023.