Gmina żydowska w Kraśniku posiadała trzy cmentarze. Najstarszy z nich powstał w XVI wieku przy obecnej ul. Podwalnej i funkcjonował do XVII wieku. Kolejna nekropolia została założona w drugiej połowie XVII wieku pomiędzy dzisiejszymi ulicami Strażacką i Ogrodową. Oba powyższe cmentarze uległy dewastacji w latach drugiej wojny światowej. Podobnie jak w innych miejscowościach, także w Kraśniku nagrobki wykorzystano do utwardzania ulic i prac budowlanych. Wszelkie naziemne ślady cmentarzy zostały całkowicie zatarte. Po wojnie teren pierwszego cmentarza zabudowano, na drugim urządzono park.
|
Zbigniew Wichrowski z Muzeum Regionalnego w Kraśniku w wypowiedzi udzielonej redaktorowi "Gazety Powiatowej Głos" tak opisuje powojenne losy kraśnickiego cmentarza t: "Kirkut był w miarę zadbany do lat siedemdziesiątych, kiedy to miał swojego dozorcę, dbano o jego wygląd, koszono trawę. Opiekowała się nim gmina wiejska Kraśnik. Niestety w latach dziewięćdziesiątych poszedł w całkiem zapomnienie". Obecny jego stan jest bardzo zły. Przetrwała znaczna część starego, betonowego muru oraz nieustalona liczba nagrobków, jednak w okresie wegetacji gęste zarośla praktycznie uniemożliwiają dostęp do wielu miejsc na cmentarzu. W południowo-wschodniej części cmentarza znajduje się zbiorowa mogiła i pomnik ofiar Zagłady, wokół którego zgromadzono dziesiątki potłuczonych macew. Pożądane byłoby: wykarczowanie zarośli, zabezpieczenie leżących luzem fragmentów nagrobków poprzez przytwierdzenie ich do specjalnie w tym celu wzniesionego muru oraz wykonanie szczegółowej inwentaryzacji zachowanych macew i umieszczenie spisu na stronie internetowej.
W 2018 r., dzięki staraniom potomków rodziny Steckich z Kraśnika oraz Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, odnowiono pomnik ku czci ofiar Zagłady. Uroczystość odsłonięcia odbyła się 18 października 2018 roku.
tekst: K. Bielawski
Spis zachowanych nagrobków na cmentarzu żydowskim w Kraśniku
Oprac. Andrzej Trzciński, Monika Tarajko, Paweł Sygowski |
Numer |
Imiona |
Imię ojca |
Nazwisko |
Data śmierci |
Informacje dodatkowe |
Number |
Given name |
Father's name |
Surname |
Date of death |
Additional information |
1 |
Gruna |
Baruch |
|
17.09.1634 |
|
2 |
... |
... |
|
2. poł. XVII w. |
|
3 |
... |
... |
|
ok. 1690-1750 |
|
4 |
Czarna |
... |
|
ok. 1730-1750 |
|
5 |
Jehoszua |
Jaakow |
|
05.02.1761 |
|
6 |
... |
... |
|
XVIII w. |
|
7 |
... |
... |
|
ok. 1790 |
|
8 |
... |
... |
|
przed 1800 |
[ha-Lewi?] |
9 |
... |
... |
|
XVIII/XIX w. |
|
10 |
... |
... |
|
ok. 1800 |
|
11 |
... |
... |
|
ok. 1800-1830 |
|
12 |
... |
... |
|
między 1809 a 1819 |
|
13 |
... |
... |
|
ok. 1817-1830 |
|
14 |
... |
... |
|
ok. 1840 |
|
15 |
... |
... |
|
28.05.1841 |
|
16 |
... |
... |
|
przed 1880 |
|
17 |
Riwka Fajga |
Jona Ber |
|
23.09.1892 |
|
18 |
Sara |
... |
|
między 09 a 16.04.1895 |
|
19 |
... |
... |
|
1895-1895 |
|
20 |
... |
... |
|
przed 1900 |
kohen |
21 |
Szl... |
... |
|
między 1899 a 1909 |
|
22 |
Bajla |
... |
|
ok. 1900 |
|
23 |
... |
Eliezer |
|
ok. 1900 |
|
24 |
Chajim |
... |
|
ok. 1900 |
|
25 |
Chajim Jonatan |
... |
|
ok. 1900 |
|
26 |
Chawa |
Eliezer |
|
ok. 1900 |
Kac |
27 |
Etel |
... |
|
ok. 1900 |
|
28 |
Jisrael |
... |
|
ok. 1900 |
|
29 |
Malka |
... |
|
ok. 1900 |
|
30 |
... |
Menachem |
|
ok. 1900 |
|
31 |
Miriam |
Szraga |
|
ok. 1900 |
|
32 |
Szewe Golda |
Dow |
Zisberg |
ok. 1900 |
|
33 |
... |
... |
|
ok. 1900 |
|
34 |
... |
... |
|
ok. 1900 |
|
35 |
... |
... |
|
ok. 1900 |
|
36 |
... |
... |
|
ok. 1900 |
|
37 |
... |
... |
|
ok. 1900 |
|
38 |
Nch... |
... |
|
ok. 1900 |
[ha-Lewi] |
39 |
... |
... |
|
ok. 1900 |
|
40 |
... |
... |
|
ok. 1900 |
|
41 |
Jenta Bracha |
Szlomo Chajim |
|
29.05.1901 |
Kohen, Bet Jaakow |
42 |
Hinda Lea |
Awraham |
|
27.04.1905 |
|
43 |
Alter Josef Szalom |
Awraham |
Walersztajn |
12.07.1906 |
Tosafot Jom Tow |
44 |
Aharon |
Jicchak |
|
między 02.04.a 01.05.1908 |
|
45 |
... |
... |
|
1908-1909 |
|
46 |
Cypa Lea |
Jissachar Nechemja |
|
19.02.1910 |
Rema / Kalonimos Jicchak z Bełżyc |
47 |
Mosze Hirsz |
Awraham |
|
ok. 1910 |
|
48 |
Mordechaj Aszer |
Zeew |
|
ok. 1910 |
|
49 |
... |
... |
|
ok. 1910 |
|
50 |
Sara Mirel |
Szlomo Zalman |
|
19.10.1911 |
|
51 |
... |
Josef |
|
1914-1915 |
Lewi |
52 |
Mordechaj |
Jechiel |
|
03 lub 4.05.1916 |
|
52 |
... |
... |
|
05.08.1916 |
|
54 |
... |
... |
|
między 13 a 21.02.1917 |
|
55 |
Chana Fajga |
Jisrael |
|
14.03.1917 |
|
56 |
Menachem Mendel |
... |
|
1920-1921 |
|
57 |
Fajga |
... |
|
ok. 1920 |
|
58 |
... |
... |
|
ok. 1920 |
|
59 |
Szlomo Reuwen |
... |
|
ok. 1920 |
|
60 |
...ba |
Aharon |
|
między 27.10.a 24.11.1927 |
|
61 |
Cwi |
... |
|
1928-1929 |
|
62 |
Bajla Sara |
Arje Lejb |
|
ok. 1928 |
|
63 |
Cypa |
... |
|
ok. 1928 |
|
64 |
... |
Jicchak |
|
lata 1920. |
|
65 |
Frajda |
... |
...ojarski |
lata 1920. -1930. |
|
66 |
Mordechaj |
Zecharja Szimszon |
|
lata 1920. -1930. |
sofer setam |
67 |
... |
Zeew Dow |
|
1930-1931 |
|
68 |
... |
... |
...chtleder |
między 04.02. a 05.03.1935 |
|
69 |
...el |
...d |
|
1934-1935 |
|
70 |
Ester |
Jisrael |
|
06.02.1936 |
Alter Dawid ha-kohen |
71 |
Ben-Cijon |
... |
|
lata 1930. |
|
72 |
... |
... |
|
1938-1939 |
|