Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
KOSÓW LACKI

Gmina żydowska w Kosowie Lackim posiadała dwa miejsca pochówku. Oba cmentarze zostały wzmiankowane w charakterystyce budżetów wyznaniowych gmin żydowskich powiatu sokołowskiego z 1922 roku. Ich lokalizację zaznaczono na opracowanej przez Wojskowy Instytut Geograficzny mapie okolic Małkini Górnej.

Najstarszy cmentarz założono w drugiej połowie XVIII wieku w południowo-zachodniej części miejscowości, u zbiegu obecnych ulic Szkolnej i Towarowej. Nowy cmentarz powstał zapewne w kolejnym stuleciu, na działce położonej około 2 km na południe od centrum Kosowa Lackiego, po wschodniej stronie drogi do wsi Telaki (współrzędne: 52.579546, 22.155252).

Oba cmentarze uległy daleko posuniętej dewastacji. Przynajmniej część nagrobków Niemcy wykorzystali w czasie wojny do utwardzenia tzw. Czarnej Drogi w Treblince, łączącej obóz zagłady i obóz pracy. Według raportu Czesława Zawadzkiego ps. "Gozdawa", szefa wywiadu Okręgu XII Narodowych Sił Zbrojnych, na jednym z cmentarzy żydowskich w Kosowie Lackim wykopano doły o długości 100 m, w których grzebano ciała osób zmarłych lub zabitych podczas transportu do obozu śmierci Treblince.

W wyniku zniszczeń w obrębie obu cmentarzy nie ma obecnie nagrobków. Na cmentarzu przy ul. Szkolnej w latach PRL wybudowano magazyny i urządzono skład złomu i opału. Na drugim cmentarzu zachował się relikt betonowego muru.

W ekspozycji muzeum w Treblince umieszczono kilkanaście destruktów macew, wydobytych z terenu dawnego obozu i pochodzących prawdopodobnie z cmentarzy w Kosowie Lackim.

Dane osobowe odczytane z macew z Muzeum w Treblince. Oprac. K. Bielawski
Imię
Imię ojca
Data śmierci
Informacje dodatkowe
Rachel
23 tewet [...]
Awraham Dow
Eliezer Jehuda
15.01.1905
kohen
Izrael
Ester Gitel
Mordechaj
26 tamuz 567[..]
Ojciec był rzezakiem rytualnym. Mąż Dawid z Sokołowa Podlaskiego
Icchak
Szraga Fajwel
Cwi
Hinda Riwka
Awraham
29.09.1896
Arie Jehuda
Nechemia
17.02.1904
Rachel
Izrael
Matytia
28.09 - 27.10.1916
Zmarł [...] tiszri 5677

Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
Ziontek Z., Żydzi Kosowa Lackiego, Kosów Lacki 2016.
zdjęcia: Adam Karabowicz

cmentarz żydowski w Kosowie Lackim
cmentarz żydowski w Kosowie Lackim
cmentarz żydowski w Kosowie Lackim
cmentarz żydowski w Kosowie Lackim
Fragment ogrodzenia
Cmentarz od strony drogi Macewa w Treblince Macewa w Treblince

Poszukujemy wszelkich informacji o tych cmentarzach: ich historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem. Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.

Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas