Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
KODEŃ
   

Cmentarz żydowski w Kodniu - położony przy skrzyżowaniach ulic Spółdzielczej i Zastodolnej oraz Spółdzielczej i Polnej - przechodził tragiczne koleje losu. W czasie II wojny światowej uległ on całkowitej dewastacji. Nie zachował się ani jeden nagrobek. Niemcy, w 1941 r. szykując się do ataku na Związek Radziecki, zebrali kamienie nagrobne i użyli ich do budowy drogi w kierunku na Piszczac. Droga ta posłużyła im do przerzucania wojsk na front wschodni. Pozostałe macewy trafiły w prywatne ręce. Po wojnie nikt szczególnie nie interesował się losem cmentarza. W 1976 r. lokalne władze postawiły ogrodzenie, które jednak zostało zniszczone. Na dzień dzisiejszy nie ma jakiegokolwiek znaku świadczącego o spoczywających tu obywatelach polskich pochodzenia żydowskiego.

Kodeń - teren zniszczonego cmentarza żydowskiego Kodeń - kirkut
Teren cmentarza żydowskiego
Z lokalizacją żydowskiej nekropolii w Kodniu wiążą się pewne kontrowersje. Część mieszkańców Kodnia utrzymuje, że cmentarz obejmował większy obszar. Mianowicie jego znaczna część znajdowała się tam, gdzie dzisiaj odbywa się skup żywca (tzw. Buchta) oraz cotygodniowy targ. Świadczyłoby to o ewidentnej profanacji. Natomiast konserwator zabytków i najstarsi mieszkańcy, twierdzą, iż nekropolia znajdowała się na mniejszym terenie, porośniętym obecnie drzewami i trawą.
Kodeń - teren zniszczonego cmentarza żydowskiego

W zbiorach Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białej Podlaskiej znajduje się zdjęcie, wykonane przez R. Szyszkowskiego na cmentarzu w Kodniu w 1938 r. Przedstawia ono macewę Chaima Szmuela syna Mordechaja błogosławionej pamięci, zmarłego w dn. 19 ijar 5691 r. (06.05.1931 r.). Był to nagrobek wykonany prawdopodobnie z betonu lub piaskowca, w formie steli ograniczonej po bokach symetrycznym przedstawieniem półkolumn, z trzema płycinami w naczółku, części środkowej i dolnej. W zwieńczeniu umieszczono płaskorzeźbę księgi religijnej. Płycina inskrypcyjna była polichromowana.

tekst & zdjęcia: Tomasz Wojcieszuk
Polecamy odwiedzenie stron:
"Koden, a shtetl no more"
Wirtualny Sztetl
Shabbat-Goy

Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem. Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.
Teksty i zdjęcia Są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas