Do czasu powstania cmentarza na Bródnie, grodziski bejt kwarot służył jako miejsce pochówku także dla warszawskich Żydów. Jego wartość podkreślał Majer Bałaban, pisząc w 1929 r.: "Chcąc zbadać historię warszawskiej gminy żydowskiej przed założeniem cmentarza na Pradze, musimy dokładnie przestudiować epitafia w Grodzisku lub Sochaczewie".

Podczas I wojny światowej cmentarz uległ częściowej dewastacji . Grodziski ksiądz Mikołaj Bojanek zapisał, iż "kierkut ograbiono i zbezczeszczono". W 1922 r. przeprowadzono prace restauracyjne, między innymi naprawiając ogrodzenie. W latach II wojny światowej część nagrobków na rozkaz Niemców wykorzystano do prac budowlanych. Rozebrano także ceglane ogrodzenie. W tym czasie na cmentarzu odbywały się pochówki. W dniu 30 września 1944 r. na cmentarzu rozstrzelano trzy osoby, z których przynajmniej jedna była pochodzenia żydowskiego. Niewykluczone, że ciała ofiar pogrzebano w pobliżu miejsca egzekucji.

20 września 1948 r., w związku z wydaniem przez Ministerstwo Administracji Publicznej Okólnika wzywającego władze do zwrotu macew użytych do prac budowlanych i utwardzania ulic, Zarząd Miejski Grodziska Mazowieckiego stwierdził: "okupant niemiecki zapewne jeszcze w 1942 r. [...] zniszczył ogrodzenie [...] i nagrobki. Użył tak cegły, jak i nagrobki do wyłożenia jezdni ul. Chrzanowskiej [...] o powierzchni ca 250 m kw. Usunięcie gruzu w/w byłoby bardzo trudne i kosztowne oraz na terenie tut. miasta nie istnieje reprezentacja gminy żydowskiej, której można by w/w gruz przekazać. [...] Należałoby resztę parkanu rozebrać, zdjąć resztę płyt: wszystko zabezpieczyć, a teren okolić żywopłotem i urządzić w formie parku".

Proces dewastacji trwał także po wojnie. W 1953 r. Urząd do Spraw Wyznań wyraził zgodę na "rozbiórkę walącego się ogrodzenia cmentarza żydowskiego w Grodzisku Maz. [...] i użycie uzyskanego z rozbiórki materiału na cele budowlane pod warunkiem przeniesienia pozostałych nagrobków w jedno miejsce i oparkanienia tej części cmentarza siatką. Należy jednocześnie wystąpić z wnioskiem [...] o zamknięcie cmentarza i przeznaczenie placu na zieleniec".

6 kwietnia 1956 r. Miejska Rada Narodowa w Grodzisku Mazowieckim przekazała cmentarz na własność Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" oraz Powiatowemu Związkowi Gminnych Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" z przeznaczeniem na budowę obiektów gospodarczych. GS "Samopomoc Chłopska" otrzymała działkę nr 515 o powierzchni 7687 m kw., z 17 drzewami i murowanym ogrodzeniem, Powiatowy Związek Gminnych Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" - działkę nr 514 o powierzchni 11020 m. kw. wraz z częścią parkanu "i starym domkiem (stróżówką)". Obie organizacje zobowiązały się ogrodzić i zabezpieczyć teren cmentarza o powierzchni 2835 m kw. Z czasem większość terenu zajęły różne firmy, między innymi składnica złomu. Na ogołoconym z nagrobków placu, wśród stert złomu, znalazła się oryginalna, ceglana brama cmentarza, z tablicą upamiętniającą finansowy udział amerykańskich Żydów wywodzących się z Grodziska Mazowieckiego w restauracji cmentarza w 1922 r. Wyryto na niej napis: "Grodziski Związek Zapomogowy z Nowego Jorku. Rok 5682. Dnia 6 lipca 1922 roku".

W 1984 r. wizytator z oddziału Państwowej Służby Ochrony Zabytków stan cmentarza scharakteryzował następująco: "Stan bardzo zły, zaniedbany. Nagrobki porośnięte trawą, krzakami, częściowo zasypane śmieciami. Płyty porozbijane, poprzewracane. Przy magazynie wysypisko śmieci. Nagrobki są rozkradane".

W 1981 r. władze miasta planowały likwidację cmentarza i wydzielenie "specjalnego miejsca, na którym pozostawiony zostanie obelisk z pozostałych płyt nagrobkowych. Miejsce to zostanie ogrodzone parkanem z elementów żelaznych, a w widocznym miejscu umieszczona zostanie tablica pamiątkowa". Jednym z argumentów za zniszczeniem cmentarza było zagrożenie pożarowe dla pobliskich magazynów materiałów łatwopalnych. Pozostały teren miał być przekazany pod budowę obiektów GS "Samopomoc Chłopska".

Prawdopodobnie w wyniku protestów Związku Religijnego Wyznania Mojżeszowego w Polsce nie doszło do pełnej realizacji powyższego planu. W 1986 r. Rejonowa Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa "Samopomoc Chłopska" opracowała projekt, którt zakładał restaurację 259 zachowanych nagrobków, przeniesienie bramy cmentarnej i pielęgnację roślinnności. W 1988 r. powstał Społeczny Komitet Odbudowy Cmentarza, który fragment cmentarza ogrodził murem i od strony wschodniej zbudował bramę nawiązującą formą do oryginalnej bramy cmentarza.

W 2002 r. na terenie jednej z posesji przy ul. 3 Maja odnaleziono kilkadziesiąt macew, wykorzystanych podczas wojny do utwardzenia podwórka kamienicy, zajętej wowczas przez żołnierzy Wehrmachtu. Z inicjatywy Towarzystwa Opieki nad Zabytkami w Grodzisku Mazowieckim, płyty nagrobne wydobyto i przewieziono na cmentarz.

Od 2009 r. cmentarzem opiekuje się grupa lokalnych społeczników, m.in. Robert Augustyniak i Łukasz Nowacki. Z ich inicjatywy w 2009 r. na cmentarz przewieziono macewy, użyte jako utwardzenia podwórza gmachu dawnego Urzędu Bezpieczeństwa przy ul. Traugutta. Cmentarz jest okresowo porządkowany.

W 2013 r., dzięki staraniom autora niniejszego tekstu oraz Roberta Augustyniaka, na bramie umieszczono tablicę upamiętniającą Izaaka Bąka - żołnierza Wojska Polskiego, poległego w 1939 r. i pochowanego na tym cmentarzu. Sponsorem tablicy był Herman Storick z Larchmont. W 2017 r., z inicjatywy tego samego zespołu, obok zamocowano tablicę z napisem: "Na tym cmentarzu został pochowany Raw Elimelech Szapira syn Chaima Meira Jechiela z Mogielnicy, cadyk w Grodzisku Mazowieckim, autor ksiąg Imrej Elimelech i Diwrej Elimelech. Odszedł 1 nisan 5652 r. (29 marca 1892 r.). Niech dusza jego związana będzie w wieniec życia wiecznego".

W 2014 r. w projekcie planu zagospodarowania przestrzennego Grodziska Maz., pozbawiony nagrobków teren cmentarza przeznaczono pod "zabudowę mieszkaniową wielorodzinną". Plan zagospodarowania przestrzennego nie przewidywał również zabezpieczenia przedwojennej bramy cmentarnej. Po protestach społeczników projekt zagospodarowania zmieniono.

W 2016 r. władze Grodziska Maz. doprowadziły do likwidacji punktu skupu złomu i wydzierżawiły teren od właściciela. W kolejnych miesiącach rozebrały jego ogrodzenie i część zabudowań. Plany wykupienia przez miasto działki cmentarnej jak dotąd nie zostały zrealizowane, ze względu na spór sądowy toczący się między spółką będącym obecnym użytkownikiem a Gminną Spółdzielnią

.W 2018 r. władze miasta zleciły ułożenie kamiennych głazów na granicy cmentarza, tym samym ograniczając nielegalne parkowanie na grobach.

Klucz do bramy cmentarnej jest przechowywany w Ośrodku Kultury Gminy Grodzisk Mazowiecki.

Częściowy spis zachowanych macew jest dostępny na stronie https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/g/412-grodzisk-mazowiecki/115-pamiec-w-kamieniu/13680-cmentarz-zydowski-w-grodzisku-mazowieckim-ul-zydowska

tekst & zdjęcia: Krzysztof Bielawski
Źródło:
AAN, Urząd do Spraw Wyznań, sygn. 24/560, Przekazanie działki Grodzisk [Mazowiecki].
AP w Grodzisku Mazowiecki, Akta miasta Grodziska Mazowieckiego, sygn. 363, Cmentarze.
Bergman E., Cmentarz żydowski w Grodzisku Mazowieckim. Studium historyczno-konserwatorskie wykonane na zlecenie Stołecznej Pracowni Dokumentacji Dóbr Kultury, mps w archiwum Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Warszawie, Warszawa 1990.
Bojanek M., Kościół i parafia w Grodzisku. Monografia historyczna na podstawie kronik parafialnych, Warszawa 1917.
Laskowska-Adamowicz M., Grodzisk Mazowiecki, [w:] Województwo mazowieckie. Cmentarze żydowskie. Weryfikacja zasobu wykonana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, red. M. Rymkiewicz, I. Kosyl, [kps] Warszawa 2018.
Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939-1945: województwo stołeczne warszawskie, Warszawa 1988.